مقدمه

امروزه دستگاه فشار سنج یکی از تجهیزات پزشکی بسیار مهم و البته ضروری، برای تشخیص، پیشگیری و درمان طیف وسیعی از بیماریها به شمار می رود.

پزشکان و متخصصین می توانند با تجزیه و تحلیل داده های این دستگاه به ظاهر ساده به نتایج ارزشمندی دست یابند، زیرا افزایش و افت فشار خون می تواند نشانه ای از یک اختلال یا بیماری مهم باشد.

همچنین کاربران این دستگاه در منزل می توانند برای کنترل این علامت حیاتی بسیار مهم از آن بهره برده و در زمان احساس خطر و با آگاهی از علائم آن، در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه و یا از و مشورت بگیرند.

بنابراین وجود این دستگاه در منزل یک ضرورت می باشد و میتواند از بروز عوارض جبران ناپذیر نوسانات فشار خون خصوصاً در بحث زنان و مامایی که زمینه ی اصلی بحث ماست، جلوگیری  نماید.

انواع دستگاه فشار خون

بهتر است بدانید در مقایسه کلی این 4 نوع دستگاه، فشارسنج های جیوه ای هنوز دقیق ترین دستگاه ها برای اندازه گیری فشار خون می باشند و خطای اندازه گیری آنها بسیار پایین است و در بسیاری از مراکز درمانی و مطب ها هنوز کاربرد دارد.

ولی برای کاربران در منزل مناسب نمی باشد چون فرد باید مهارت و تخصص لازم را برای استفاده از آن داشته باشد.

دستگاه های عقربه ای نیز اگر توسط افراد متخصص استفاده شوند و از نظر فنی و کالیبراسیون مورد بازدید و تأیید قرار گرفته باشند، عملاً می توان فشار خون واقعی را با آنها اندازه گیری کرد.

برای مصارف خانگی و کنترل مداوم افراد پر خطر (مثل زنان باردار) و بدون نیاز به شخصی که کاف آن را پرو خالی کند و با گوشی صدای نبض را کنترل نماید، امروزه دستگاه های دیجیتال مچی و بازویی با کاربرد آسان تر و سریع تر طرفداران  بسیاری دارند و همچنین تعدادی از برندها که کیفیت و دقت بالایی دارند ، حتی در مطب ها و مراکز درمانی نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

در خصوص دقت فشارسنج های مچی و بازویی باید گفت در تحقیقات مختلف اختلافات جزیی وجود داشته است ولی مهم ترین عامل کاربرد صحیح و در واقع بستن فشارسنج در محل اصلی آن می باشد.

البته یک مزیت مهم در فشارسنج های مچی نسبت به بازویی در افراد چاق که دور بازوی آنها اجازه نمیدهد کاف بازویی به درستی بسته شود وجود دارد، ولی در صورتی که امکان بستن فشارسنج بازویی براحتی وجود داشته باشد، بیشتر توصیه می شود.

و یک مزیت دیگر ،فشارسنج های مچی این است که لازم نیست مریض آستین خود را بالا بزند و یا لباس خود را در بیاورد.

ضرورت وجود فشار سنج در منزل

فشار خون یکی از مهمترین علائم حیاتی بوده و در افرادی که آگاهی از وضعیت جسمی آنها ضروری است مانند :

مبتلایان به بیماری های قلبی ، فشار خونی ، کلیوی ، دیابتی و چاق و همچنین زنان در دوران بارداری و شیردهی که بیشتر مدنظر ماست…

اندازه گیری آن بسیار مهم است ، چون دیده شده است که نوسانات فشار خون می تواند بدون علامت خاصی نیز وجود داشته باشد و فرد زمانی متوجه وجود آن شود که عوارض جبران ناپذیری را برجای گذاشته است.

در ماههای آخر بارداری و اغلب موارد بارداری اول نوسانات فشار خون دیده می شود که اگر به همراه علائم خطر دیگر همچون دیابت، چاقی، سابقه فامیلی و مهم تر از همه وجود مسمومیت حاملگی در بارداری قلبی باشد، نیاز به کنترل مداوم وجود دارد ، خصوصاً در شرایط فعلی که محدودیت هایی نیز برای مراجعه مکرر به مراکز بهداشتی و مطب ها پزشکان زنان و مامایی دیده می شود.

نکاتی مهم در مورد مفهوم فشار خون

برای اینکه بتوانیم فشار خون را تعریف کنیم، در درجه اول باید محدوده نرمال فشار مشخص شود و عملاً این کار چندان هم آسان نیست ، چون در جمعیت های مختلف از نظر ژنتیک، جنسیت، سن، وزن ، وجود بیماریهای زمینه ای حتی نژاد و رنگ و محل زندگی این محدوده بسیار متغیر است.

از آنجایی که در مقالات مادر سبز بیشترین تمرکز روی کاربرد تجهیزات پزشکی در مبحث زنان است ،برای آگاه سازی و در واقع حساس سازی زنان از اهمیت آن مختصری در خصوص علل مختلف فشار خون در بارداری برایتان توضیح می دهیم تا با این پیش آگهی بتوانید با اتکا به توصیه های پزشکی و بهداشتی (تغذیه و سبک زندگی، فعالیت های روزمره و مشاوره دقیق در خصوص علائم خطر ) بهترین مدیریت را روی آن داشته باشید.

در بارداری زنان از نظر فشار خون می توان به 4 دسته تقسیم کرد

زنانی که تحت درمان فشار خون هستند و قصد بارداری دارند….

زنانی که تحت درمان فشار خون هستند و ناخواسته باردار شده اند….

زنانی که برای نخستین بار در بارداری ابتلای آنها به فشار خون تشخیص داده شده است….

زنانی که از نظر فشار خون پیش از بارداری و طی آن نوسان یا اختلالی در آنها مشاهده نمی شود ولی همواره باید تحت نظر باشند چرا که در هر زمان از بارداری احتمال وقوع مسمومیت بارداری وجود دارد ، که در اغلب موارد فشار خون یکی از علائم آن است….

در دنیای امروز سبک زندگی، تغذیه و بسیاری عوامل در کنار یکدیگر حساسیت و ضرورت دقت به این امر را خصوصاً در مبحث زنان بیشتر کرده است چرا که ممکن است بسیاری از زنان مدت ها پیش از بارداری و حتی تصمیم به آن ریسک فاکتورهای  ابتلا به فشار خون را داشته باشند و با مطالعه ای کوتاه و ساده روی فیزیولوژی و تغییرات دوران بارداری احتمالات ممکن را جدی تر مدنظر قرار دهند.

به همین جهت توصیه می کنیم بیش از اقدام به بارداری در حد امکان در حذف و یا کاهش علائم خطر دقت نمایند و با برنامه ریزی قبلی با کمترین خطر برای خود و جنین، بارداری سالمی را پشت سر گذراند.

عوارض مهم فشار خون در بارداری

زایمان زودرس و نوزاد نارس

پارگی زودرس کیسه آب

جدا شدن زودرس جفت

آسیب های کلیوی

مسمومیت بارداری که خود می تواند همراه با موارد فوق باشد و هر یک می تواند مخاطرات بسیاری را برای مادر و جنین به همراه داشته باشد.

در اینجا باید به این موضوع مهم اشاره کرد ، در مادرانی که سابقه ی بیماریهای فشارخونی و مسمومیت بارداری وجود داشته است ، بعلت آگاهی از عوارض و گاه تجربیات تلخی که خانواده متحمل شده اند ، حساسیت و دقت نظر بیشتری در مدیریت بارداری شده است و به این علت در بارداری های بعدی معمولا با مخاطرات کمتری مواجه خواهند بود . 

گروه مادر سبز همواره بر این باور است که آگاهی مادران از تغییرات دوران بارداری در اولویت قرار دارد و مواجهه صحیح با آنها می تواند از عوارض و مخاطرات مادر و نوزاد، صرف وقت و هزینه های سنگین نگهداری نوزاد نارس و ضربه های روحی به نومادران- نوپدران و بنیاد خانواده بکاهد.

مواردی که در خرید دستگاه باید به آن دقت شود

اندازه کاف: باید متناسب با وزن و دوز بازو و حتی سن افراد انتخاب شود و عملاً تنگ یا گشاد بودن کاف باعث خطا در نتیجه ی کار می شود.

جنس کاف: از پارچه ضد آلرژی باشد و به پوست بازو نچسبد. اگر به دنبال دستگاهی کوچک و مرون به صرفه هستید فشارسنج های عقربه ای مناسب است ولی برای جلوگیری از خطا باید فرد دیگری که آموزش های اولیه را دیده است این کار را انجام دهد ضمن اینکه در فواصل کوتاه باید تحت نظر پزشک تان باشید.

حتی در دستگاه های دیجیتال نیز قیمت یکی از مهم ترین موارد برای انتخاب است و ذکر این مسئله ضروری است که فشار سنج برای دیجیتال – حرفه ای و گران قیمت برای مصارف بیمارستانی، مطب ها و متخصصان طراحی شدند و برای مصارف خانگی مقرون به صرفه نیستند.

بنابراین امروزه تهیه دستگاه های دیجیتال مچی و بازویی برای مصارف خانگی بیشتر از همه انواع فشارسنج توصیه می شوند.